حقیقت ادراک و مراتب آن از دیدگاه شیخ اشراق

Authors

محمد ملکی

abstract

مقاله پیش رو، حقیقت ادراک و مراتب آن را از دیدگاه شیخ اشراق بررسی کرده است. برای تبیین دیدگاه شیخ اشراق، نخست بررسی و تبیین نظریه مشّاء لازم و ضروری است. از این رو، نخست نظر شیخِ فلاسفه اسلام به اختصار بررسی، و سپس به تبیین دیدگاه شیخ اشراق پرداخته شده است. ساختار، مطالب، شواهد و مستندات به گونه‏ای تدوین شده که کاملاً جنبه مقایسه‏ای این دو نظریه، نمایان شده است. نکته مهم دیگری که در این نوشتار بر آن تکیه شده این است که تمام مطالب به طور مستقیم به مهم‏ترین آثار این دو حکیم مسلمان، مستند شده و از مراجعه به کتابهایی که اَحیانا در این باره نوشته شده به جدّ خودداری شده است. در نتیجه، تحلیلها صرفا از نگارنده است و برخی از اشعار مولانا و شبستری و نیز مواردی از الأسفار الأربعة، به عنوانِ شاهد ذکر شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

حقیقت ادراک حسی از منظر شیخ اشراق و ملا صدرا

بحث علم به محسوسات یکی از مباحث مهمی است که می توان آن را از دو جنبه مورد بررسی قرار داد: 1ـ جنبه هستی شناسانه 2ـ جنبه معرفت شناسانه. جنبه هستی شناختی قضیه شامل بحثهائی از این قبیل است که آیا ادراک حسّی امری مجرّد است یا مادّی و یا بحث از اینکه آیا ادراک حسّی تغییرپذیر است یا تغییرپذیر نیست؟ و بحثهائی از این قبیل. جنبه معرفت شناختی هم شامل بحثهائی است که یکی از مهمترین مسائل آن، این سوال است که آ...

15 صفحه اول

حقیقت موت، انواع و مراتب آن از دیدگاه علامه طباطبایی

پدیدۀ «موت» مقوله‌ای است که به غیر از دانش‌های تجربی‌، از دیدگاه فلسفی، کلامی و عرفانی به‌طورعمیق مطالعه می‌شود و به لحاظ جایگاه بحث، پیوند استواری نیز با ابواب علم‌النفس عقلی و حقیقت روح و مراتب آن در حکمت و عرفان دارد. علامه محمدحسین طباطبایی با استناد به آیات قرآنی و روایات معصومان‌علیهم‌السلام و بر مبنا و ممشای حکمت متعالیۀ صدرایی بر این باور است که روح اصالتاً...

full text

حقیقت جسم در فلسفه ی شیخ اشراق و صدرالمتألهین

فیلسوفان مسلمان عموماً در باب چیستی جسم و احکام کلی اجسام سخن راند هاند که در نتیجه یآن ادبیات فلسفی گسترد های در باب تعریف جسم، بساطت یا ترکیب ذهنی و خارجی آن، تما یزاتاساسی اجسام با موجودات غیرمادی، ویژگ یهای مشترک اجسام و ... شکل گرفته است. در این میاندو فیلسوف نامی ایران، شیخ اشراق و صدرالدین شیرازی، از آن رو که هر یک مؤسس مکتب فلسفینوظهوری بودند، دست به نوآوری زدند و دیدگاه های جدیدی را در ...

full text

حکمت خسروانی و فیثاغوری از دیدگاه شیخ اشراق

در این جستار کوشیده‎ایم با نگاهی تاریخی - تحلیلی و با محوریت آثار شیخ اشراق و ارائۀ برخی قرائن متنی، تبارنامۀ معنوی وی را که خود در کتاب المشارع و المطارحات ترسیم ساخته است، بازکاوی کنیم. ازآنجاکه توصیف مختصات روشنی از تبار و طریقۀ عرفانی- حکمی وی در گرو فهم صحیح مفهوم حکمت و تأله و نیز نمایندگان آن نزد اوست، در این مجال، چرایی حضور اشخاص و اعلام این تبارنامۀ اشراقی را که در قالب دو شاخۀ شرقی (...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های فلسفی کلامی

Publisher: دانشگاه قم

ISSN 9791-1735

volume 10

issue 40 2009

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023